Portal Parafie Polskie w USA – inwentaryzacja cyfrowa i upowszechnianie wiedzy na temat polskiego dziedzictwa kulturowego w Stanach Zjednoczonych
dofinansowanie: 410 000,00 zł
całkowita wartość: 436 400,00 zł
Celem projektu jest zgromadzenie dokumentacji źródłowej i fotograficznej na temat polskiego dziedzictwa kulturowego w USA, wytworzonego wokół polskich parafii etnicznych jako centrów kultury. Zdobyta podczas 5-letnich badań wiedza jest na bieżąco upowszechniana na utworzonym celowo na potrzeby projektu portalu cyfrowym kosciolypolskiewusa.com.
Projekt „Portal Parafie polskie w USA – inwentaryzacja cyfrowa i upowszechnianie wiedzy na temat polskiego dziedzictwa w Stanach Zjednoczonych” ogniskuje się na pracach dotyczących polskiego dziedzictwa kulturowego w Stanach Zjednoczonych, które rozpoczęto w 2017 roku i kontynuowano w latach 2018-2021. Głównym celem projektu jest zgromadzenie dokumentacji źródłowej i fotograficznej na temat polskiego dziedzictwa kulturowego w USA, wytworzonego wokół polskich parafii etnicznych jako centrów kultury. Zdobyta podczas 5 letnich badań wiedza jest na bieżąco upowszechniana na utworzonym celowo na potrzeby projektu portalu cyfrowym kosciolypolskiewusa.com. Polonia amerykańska jest największym, najliczniejszym i najlepiej zorganizowanym skupiskiem narodu polskiego poza Ojczyzną. W wielu ośrodkach miejskich USA (m.in. Buffalo, Baltimore, Chicago, Cleveland, Milwaukee, Pittsburgh) Polacy stanowili największą lub jedną z najważniejszych mniejszości etnicznych mających wpływ na lokalną społeczność. Zabezpieczenie w formie cyfrowej ich dziedzictwa, narażonego w dzisiejszych czasach na bezpowrotną utratę, jest naszą powinnością. Nasi rodacy założyli w Ameryce około tysiąca parafii będących nie tylko miejscem kultu, ale także centrami kultury. Poza imponującymi kościołami zbudowali kilkaset szkół podstawowych i średnich, dziesiątki szpitali, domów kultury, przedsiębiorstw i całych zespołów urbanistycznych. W ramach tych badań przeprowadzono inwentaryzację fotograficzną i źródłową blisko 130 centrów kultury polskiej w USA znajdujących się na terenie stanów Illinois, Michigan, Nowy Jork, Ohio, Wisconsin, Minnesoty i New Jersey. Ukazanie wielkiego wpływu polskich emigrantów na rozwój Ameryki oraz wkładu w odbudowę niepodległej Polski w 1918 roku oraz zaangażowania we wsparcie dążeń niepodległościowych po II wojnie światowej jest jednocześnie dokumentowaniem świadectwa patriotyzmu, umiłowania wolności i wierności najpiękniejszym ideałom zawartym w haśle Deo et Patriae naszych przodków. Upowszechnianie wiedzy na temat Polonii Amerykańskiej jest bardzo ważnym elementem polityki historycznej prowadzonej przez Rząd RP, gdyż dostarcza ważnych argumentów w dyskusji na temat obrony dobrego imienia Polski i Polaków za granicą. Projekt odpowiada na elementarne potrzeby Polonii amerykańskiej zainteresowanej udokumentowaniem i upowszechnianiem jej dziedzictwa w nowoczesnej, szeroko dostępnej formie portalu cyfrowego. Celem niniejszego projektu są dalsze prace inwentaryzacyjne w polskich parafiach w USA i otaczających je dzielnicach polskiej grupy etnicznej oraz dalsze upowszechnianie zdobytej wiedzy. W roku 2022 objęto badaniami kolejne centra kultury polskiej w USA, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które umieszczono już na listach do konsolidacji lub zamknięcia, znajdujących się na terenie stanów Nebraska, Teksas, Kansas, Missouri i Indiana. Pozyskiwane są również wartościowe źródła z archiwów zakonnych, instytucjonalnych i prywatnych w USA i Polsce. Efektem końcowym wieloetapowych działań jest opracowanie katalogu polskich parafii w USA wraz ze szczegółowym indeksem, które są sukcesywnie umieszczane na portalu cyfrowym kosciolypolskiewusa. Portal ukazuje wielkość dokonań Polonii amerykańskiej w dziedzinie kultury, religii, edukacji i organizacji życia społecznego. Zawiera dane dotyczące pomocy Polsce i udziału w wysiłku militarnym USA w obydwu wojnach światowych. Projekt jest największym przedsięwzięciem dokumentującym bogactwo kultury materialnej i niematerialnej wytworzonej przez polskich emigrantów w USA od schyłku XIX wieku po dzień dzisiejszy.
